Kolejne przełomowe orzeczenia TSUE – brak wynagrodzenia za korzystanie z kapitału

W dniu 15 czerwca 2023 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał dwa bardzo korzystne dla konsumentów wyroki dotyczące kredytów frankowych. Pierwszy z nich (sprawa o sygn. akt C-520/21 ) potwierdził, że banki nie mają prawa żądać od kredytobiorców wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Trybunał jednoznacznie wskazał, że w sytuacji uznania umowy kredytu frankowego za nieważną, bank nie może domagać się od kredytobiorcy nic ponad kwotę udostępnionego w złotych polskich kredytu.

Kolejny wyrok TSUE ( sprawa o sygn. akt C-287/22) rozwiał  wątpliwości dotyczące zasadności wniosków o zabezpieczenie w postaci zawieszenia obowiązku spłaty rat wskazując, że odmowa udzielenia takiego środka tymczasowej ochrony czyniłaby nieskutecznym ostateczne przyszłe orzeczenie. Dzięki temu, jeszcze zanim zapadnie prawomocny wyrok sądowy, konsument jest chroniony przed negatywnymi skutkami ekonomicznymi nieuczciwych postanowień umowy kredytu.

Co decyzja oznacza dla banków?

Wyrok spowodował, że banki utraciły już wszelkie argumenty do obrony. To finalny cios w sektor bankowy. Banki muszą się liczyć z faktem, że w przypadku unieważnienia nie otrzymają nic więcej niż zwrot kapitału.

TSUE jasno wskazał, że przedsiębiorca nie może czerpać korzyści gospodarczych z sytuacji powstałej na skutek własnego bezprawnego działania. Ponadto bank nie byłby zniechęcony do stosowania nieuczciwych warunków w umowach kredytu zawieranych z konsumentami, jeżeli, pomimo uznania tych umów za nieważne, mógłby pobierać od konsumentów rynkowe wynagrodzenie za korzystanie z kapitału kredytu. W takiej sytuacji mogłoby się nawet okazać, że narzucanie konsumentom nieuczciwych warunków byłoby dla banku opłacalne.

Trybunał podkreślił, że ryzyko dla zachwiania stabilności rynków finansowych nie może być argumentem za stosowaniem wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.